Actualisatie bestemmingsplan Buitengebied

Wonen en ondernemen in het buitengebied

We zijn trots op ons mooie, uitgestrekte buitengebied. Het landschap is volop in ontwikkeling. Het geldende bestemmingsplan 'Buitengebied Someren' uit 2011 is daarom niet meer actueel. De gemeenteraad heeft dan ook opdracht gegeven om dit opnieuw te bekijken en te wijzigen. Dit doen we in delen waarvoor we aparte plannen maken.

Woont u in het buitengebied of heeft u er een bedrijf? Dan leest u hier wat dit voor u betekent. Heeft u vragen, neem dan contact met ons op.

Voorbereidingsfase

Legalisatieproces

Planproces

Het traject dat we vervolgens ingaan om een nieuw bestemmingsplan/omgevingsplan op te stellen, kent meerdere fases, namelijk voorontwerp, ontwerp en vaststelling. 

Voorontwerp
De resultaten van de controles en gesprekken worden verwerkt in een voorontwerpbestemmingsplan. Het voorontwerp gaat gedurende zes weken ter inzage. Het is mogelijk een inspraakreactie in te dienen. Hierover maakt de gemeente een afweging en voert eventuele wijzigingen door. Let op: het voorontwerp komt onder de nieuwe Omgevingswet per 1 januari 2024 te vervallen. In deelgebieden 5 t/m 7 zal daarom geen sprake meer zijn van een voorontwerp. In plaats daarvan willen we informatiemomenten organiseren om u bij te praten over het omgevingsplan op uw locatie.

Ontwerpbestemmingsplan
Uit het voorontwerp volgt het ontwerpbestemmingsplan. Dit ontwerp gaat vervolgens zes weken ter inzage. Hierop kunt u een zienswijze indienen. Ook hierover maakt de gemeente vervolgens weer een afweging en voert eventuele wijzigingen door.

Vaststelling
Het resultaat van het ontwerpbestemmingsplan wordt aan de gemeenteraad aangeboden ter vaststelling. Na vaststelling gaat het bestemmingsplan voor een laatste maal zes weken ter inzage. Als u het niet eens bent met de inhoud van het plan, kunt u als belanghebbende beroep instellen bij de afdeling Raad van State. Daar wordt dan het uiteindelijke besluit genomen.

Afrondingsfase

Planning

Hieronder vindt u per deelgebied wat de status is met betrekking tot de planning (bijgewerkt december 2023). Is uw deelgebied nog niet aan de beurt, maar heeft u wel al plannen voor de toekomst? Neem dan gerust nu al contact met ons op. Misschien kan er via een wijziging van het bestemmingsplan op uw eigen locatie of via een vergunning al iets geregeld worden. U kunt ons bereiken via tel. (0493) 494 888 en gemeente@someren.nl. Vraagt u naar het team Ruimtelijke ontwikkeling.

Slopen van bijgebouwen

Heeft u leegstaande gebouwen en wilt u deze slopen? Wij hebben een aantal aantrekkelijke regelingen hiervoor, zoals het verkopen van sloopmeters aan onze Sloopbank. Op de pagina Slopen stallen buitengebied leest u meer hierover.

Deelgebied 6

Op 25 april 2023 hielden we een informatieavond voor de bedrijfslocaties in het zesde deelgebied van het buitengebied van Someren. Op deze avond werd het proces uitgelegd van de actualisatie van het bestemmingsplan in dit gebied.

• Bekijk voor meer informatie de presentatie van de avond (pdf, 2.888 kB) 

Op 12 september 2023 hielden we een informatieavond voor de woonlocaties in het zesde deelgebied van het buitengebied van Someren. Op deze avond werd het proces uitgelegd van de actualisatie van het bestemmingsplan in dit gebied.

• Bekijk voor meer informatie de presentatie van de avond (pdf, 2.931 kB) 

1. Hoe is als uitgangspunt het jaar 1976 bepaald?
In het bestemmingsplan Buitengebied uit 1976 staat een overgangsregeling, waarin bepaald is dat gebouwen die toen op het perceel stonden, legaal zijn. Heeft u sinds 1976 niets meer aan deze gebouwen veranderd, dan nemen we ze dankzij deze regeling in het nieuwe bestemmingsplan op. Destijds hebben we luchtfoto’s gemaakt van de situatie op dat moment.
Bebouwing die niet volgens het bestemmingsplan en zonder vergunning na 1976 is opgericht, nemen we niet op in het bestemmingsplan. Hiervoor is in de later door de gemeenteraad vastgestelde bestemmingsplannen (1998 en 2011) namelijk een regeling opgenomen. Deze bepaalt dat illegaal opgerichte bouwwerken na 1976 niet worden gelegaliseerd in die bestemmingsplannen uit 1998 en 2011.

2. Wat zijn de mogelijkheden met betrekking tot toekomstige ondernemingen in Deelgebied 4?
De mogelijkheden voor niet-agrarische functies in het buitengebied zijn vastgelegd in het NAF-beleid (pdf, 714 kB) . In dit beleid zijn voorwaarden opgenomen voor het toestaan van bedrijvigheid in het buitengebied. In dit beleid zijn voorwaarden opgenomen over wat wel en niet mag voor bedrijven in het buitengebied. Zo mag u bijvoorbeeld alleen omschakelen naar een bedrijfsbestemming binnen de bebouwingsconcentraties. Ook is de maximaal toegestane milieucategorie vastgesteld op milieucategorie 2 om overlast te voorkomen. Voor meer informatie verwijzen wij u door naar het beleid op onze gemeentelijke website.

3. Stel dat nu gekozen wordt om niet bij te plussen op de toegestane bijgebouwen tot 350m2, hoe vertaalt zich dat naar de toekomst? Bijvoorbeeld is en blijft die mogelijkheid tot bijplussen?
Op dit moment kunt u ‘opplussen’ tot 350 m2 in het buitengebied. Daarvoor heeft u wel sloopmeters nodig of zorgt u voor meer groen op uw perceel. Het is niet duidelijk of dit in de toekomst ook nog kan. We bekijken ons beleid regelmatig en passen dit aan als dat nodig is door nieuwe inzichten of wetgeving.
Na vaststellen van het nieuwe bestemmingsplan kunt u nog altijd een verzoek doen om bij te plussen. We bekijken dan per situatie of dit alsnog kan.
In de bestemmingsplannen die nu nog gelden voor het buitengebied is een afwijkingsbevoegdheid opgenomen. Hiermee kunt u een verzoek indienen voor het gebruik van de sloopbonusregeling (pdf, 762 kB)  (vanaf pagina 10). Zolang het nieuwe bestemmingsplan nog niet is vastgesteld, kunt u dus ook proberen om gebruik te maken van deze regeling.

4. Wat zijn de beperkingen met betrekking tot verkoop van het perceel indien het bestemmingsplan nog niet is vastgesteld en/of er nog onenigheid bestaat tussen de huidige eigenaren en de gemeente?
De eigenaar van een perceel is verantwoordelijk voor het oplossen van zaken die niet kloppen met het bestemmingsplan. De gemeente stelt dan ook de eigenaar aansprakelijk. Als een perceel van eigenaar wisselt, is de nieuwe eigenaar aansprakelijk.
Als u uw perceel verkoopt en strijdigheden niet meldt bij de koper, dan kan deze u of de makelaar aansprakelijk stellen. Dit geldt ook al voor zaken die niet kloppen volgens het huidige bestemmingsplan.
Bij de verkoop van percelen tussen particulieren is de gemeente verder niet betrokken. Van verkopers, kopers en makelaars verwachten wij dat ze weten welke wet- en regelgeving op die locatie geldt. Dus ook wat er in het bestemmingsplan staat voor die locatie.

5. Brieven zijn te ambtelijk geschreven, onduidelijkheden qua begrippen en afkortingen. Stelt voor dat groepen burgers de brieven beoordelen.
Dank voor de feedback, hier gaan wij serieus over nadenken samen met de collega’s van Communicatie.

6. Willen graag een duidelijk tijdspad voor de afwikkeling van het bestemmingsplan.
Kijk hiervoor naar de presentatie met daarin de planning.

7. Welke algemene belangen worden er gediend met deze gemeentelijke 'nul-meting' die feitelijk een gedetailleerde controle is. Wie heeft er iets aan en wie zit erop te wachten?
Deze nulmeting is een opdracht van de raad aan het college. De gemeenteraad heeft de uitgangspunten van het proces van de deelgebieden vastgesteld en het college opdracht gegeven dit na te lopen. Zo wil de raad de actuele en feitelijke fysieke situatie vergelijken met wat er op papier staat. Welke vergunningen, kadastrale afspraken, bestemmingen gelden er per perceel en is dat in werkelijkheid ook zo uitgevoerd? De oproep aan het college was daarbij om dat niet op steekproefbasis te doen, maar 100%, zodat we ook echt kunnen zeggen dat het buitengebied verbeterd wordt. Daarbij wordt er gekeken naar zowel grote als kleine strijdigheden bij bedrijven en woningen.
Het algemeen belang dat we hiermee dienen, is dat voor alle inwoners en ondernemers dezelfde Ruimtelijke Ordeningsregels en wetten gelden. En dat we als gemeente er naar streven om de strijdigheden minimaal te houden. We willen het buitengebied ‘opschonen’ en waar het kan minder stenen en meer groen krijgen. Maar het echte doel is om u de kans te bieden om zonder sanctie, verhoogde leges of andere boete uw situatie legaal te krijgen. Een actueel en kloppend bestemmingsplan is in het belang van iedereen. Als de situatie van een perceel niet overeenkomt met het bestemmingsplan, dan zorgt dit voor problemen bij de verkoop of overdracht. Het is namelijk niet verstandig iets te kopen dat in strijd is met de regelgeving.

8. Zijn er landelijke of provinciale wetten die deze gemeentelijke controle voorschrijven en zo ja welke zijn dit? Ik ken geen enkele andere gemeente die dit zo aanpakt. Zo ja, welke andere gemeenten doen dit ook?
Iedere gemeente is verantwoordelijk voor het handhaven van strijdigheden met bestemmingsplannen, ook in het buitengebied. De gemeenteraad heeft besloten dat wij hier strenger op moeten zijn om verloedering van ons buitengebied tegen te gaan. Want als we niet controleren, kan er een 'wildgroei' van bijgebouwen ontstaan. Hierdoor raken we het overzicht kwijt en dat is aantrekkelijk voor het ontplooien van criminele activiteiten.
Andere gemeenten kiezen er mogelijk voor om af en toe of niet te controleren in het buitengebied. Dat kan op een later moment voor problemen zorgen en dat willen wij voorkomen.

9. Is de gemeente van mening dat zij er is voor haar burgers? Zo ja, als nagenoeg 100% van de inwoners van deelgebied 4 niet zitten te wachten op deze controles, waarom zet de gemeente deze dan toch door?
Zie vraag 7. Voor alle inwoners gelden dezelfde regels en wetten. Het kan niet zo zijn dat een klein gebied van de gemeente volgens andere beleidsregels wordt ingericht. Inwoners in de andere deelgebieden die hun bijgebouwen ook volgens alle regels hebben moeten positioneren (of dit nog moeten doen), hebben allemaal dezelfde rechten. Het is de plicht van de overheid – hoe vervelend soms ook – om hierop te controleren en zo nodig te handhaven. Je kunt ook niet zeggen dat een bepaalde groep mensen harder over de snelweg mag rijden dan een andere groep.

10. Hoe kan het zijn dat er geen heldere regels en uitgangspunten zijn voor beplantingsplannen? Hier is men overgeleverd aan de willekeur van ambtenaren.
De beplantingsplannen beoordelen we aan de hand van het Beeldkwaliteitsplan Buitengebied uit 2011 (pdf, 19.075 kB) . Hierin staan ontwerprichtlijnen/streefbeelden over hoe een landschappelijke inpassing kan worden ingevuld binnen de verschillende landschapstypen. Dit is voor ons als gemeente een handvat waaraan we de beplantingplannen toetsen.
Daarnaast zijn er richtlijnen (pdf, 296 kB)  hoe een plan moet worden opgesteld en waaraan het inhoudelijk moet voldoen. Hierin staat ook een lijst van inheemse beplanting. Zodat in ieder plan duidelijk staat waar welke beplanting komt te staan.
Het is echter wel zo dat iedere locatie uniek is. Zo hebben we te maken met verschillende landschapstypen, verschillende gewenste ontwikkelingen, wel of geen aanwezigheid van reeds bestaande beplanting, enz. De beplantingsplannen worden door al deze specifieke omstandigheden zo gelijk mogelijk beoordeeld; hier is zeker geen sprake van willekeur van een ambtenaar.
Wij adviseren altijd voor het opstellen van beplantingsplannen om een hovenier of ruimtelijk adviesbureau in te schakelen. Zij hebben veel kennis van beplantingsplannen en kennen de richtlijnen waaraan het moet voldoen. Uiteraard is dit geen verplichting.

11. Hoe kan het zijn dat mensen met voldoende middelen wel meer 'vierkante meters bijgebouw rechten' kunnen kopen en mensen zonder die middelen niet? Het kan toch niet zo zijn dat je meer rechten kunt kopen als je meer geld hebt?
Iedereen heeft dezelfde rechten: er mag tot maximaal 100 m² aan bijgebouwen bij een woning worden opgericht. Als iemand wil afwijken van de maximale maten, dan willen ze dus iets extra’s. Om deze extra’s te kunnen doen, verwachten wij een kwaliteitsverbetering van het landschap. Dat dit geld kost, klopt natuurlijk wel. Hierbij geldt ook het principe voor wat hoort wat.

12. Vormt het onveranderd doorzetten van deze werkwijze geen risico voor het tijdig vaststellen van het bestemmingsplan door mogelijk vele nieuwe zienswijzen en bezwaren?
Dankzij de wettelijke procedures kunt u uw mening laten horen door zienswijzen in te dienen en beroep aan te tekenen. Wij nodigen u uit om dit ook te doen.
Als er veel zienswijzen worden ingediend, hebben wij wel meer tijd nodig om op iedereen te reageren. Dit kan leiden tot vertraging in het proces. We zullen dan de planning opnieuw bekijken en eventueel aanpassen.
Helaas kunnen we nooit voor alle strijdige locaties een oplossing bieden. Ook in andere deelgebieden is dat niet gelukt. We doen wel ons best u zo goed mogelijk te informeren of te helpen waar mogelijk.

13. Wordt het niet tijd om als gemeente te erkennen dat de gekozen aanpak onnodig ingrijpt in de levenssfeer van haar inwoners, zijn doel voorbij schiet en na te denken over een aangepaste aanpak met meer menselijke maat?
Zie ook vraag 9. Dit is het vierde deelgebied dat op dezelfde manier bekeken wordt. Helaas is door corona de startbijeenkomst uitgesteld, maar het proces is hetzelfde, de brieven waren hetzelfde. Ook de evaluaties in de raad gaven geen aanleiding om de opdracht bij te stellen. De raadsleden wilden juist doorgaan en het proces voor de andere deelgebieden afmaken. De resultaten van de eerste drie deelgebieden zijn ook erg goed. We hebben in goed overleg het grootste deel van de locaties afgehandeld. Dat is echt een heel grote vooruitgang voor ons buitengebied.
Het is ook zeker niet zo dat wij meteen handhaven als blijkt dat zaken niet kloppen met het bestemmingsplan. We kijken eerst of het mogelijk is uw situatie legaal te maken. Dit doen we samen met u, als dat nodig is en als u dat wilt. We leveren dan maatwerk en kijken wat mag binnen de regels die de gemeenteraad heeft vastgesteld.
Als we er samen met u toch niet uitkomen, beslist de gemeenteraad uiteindelijk wat te doen met uw situatie. Uiteindelijke doel is een correct bestemmingsplan voor de toekomst: hierdoor komen volgende eigenaren of mensen bij een erfenis niet voor grote ongewenste verrassingen te staan.

14. Deze herziening zal voor een aantal mensen behoorlijk wat kosten met zich mee brengen, is de gemeente bereid om een deel van deze kosten op zich te nemen?
Voor kleine aanpassingen aan het bestemmingsplan rekenen we lagere legeskosten dan normaal. Denk daarbij aan het opplussen van bijgebouwen of een vormverandering van het bestemmingsvlak. De legesverordening is hier speciaal op aangepast om de kosten voor locaties in het buitengebied te beperken.
Helemaal geen legeskosten vragen betekent dat andere legesposten hoger uitvallen. Alle inwoners van onze gemeente moeten dan dus meebetalen aan de strijdigheden van bewoners in het buitengebied en dat willen we niet.
Verder moet iedereen voor een ontwikkeling in het bestemmingsplan normaal gesproken ook een ruimtelijke onderbouwing opstellen en diverse onderzoeken uitvoeren. In veel gevallen zijn wij bij het deelgebiedenproces bereid om dit niet te vragen en hoeft u hiervoor dus geen extra kosten te maken. U levert dan alleen een beplantingsplan aan en betaalt legeskosten.
Wilt u alsnog een vergunning aanvragen voor een gebouw dat er al staat? Dan betaalt u het tarief voor achteraf ingediende aanvragen, normale legeskosten plus een verhoging van 10%.

15. Is/wordt bij iedereen (en in alle deelgebieden) tot 45 jaar (1976) teruggegaan t.b.v. deze herziening?
Ja, zie ook vraag 1.

16. Iedere vorm van enige opslag blijkt (lijkt?) verboden. Hoe zit het met opslag van kachelhout/open haardhout?
Normaal gesproken is buitenopslag niet toegestaan. Dit staat in het NAF-beleid, het nieuwe bestemmingsplan en dit is zo bepaald in de verordening van de provincie Noord-Brabant. Het idee hierachter is dat buitenopslag de buitenruimte rommelig maakt en dat deze ruimte voor andere doelen gebruikt moet worden. 
We zijn nog wel aan het kijken hoe we om willen gaan met de minder ingrijpende vormen van buitenopslag, zoals het opslaan van stookhout, reserve dakpannen enz.

17. Waarom zijn zaken die eerst circa 20 jaren ongemoeid blijven, nu ineens strijdig, en wordt er op voorhand al aangegeven dat legalisatie niet tot de mogelijkheden behoort?
Dat we niet gecontroleerd hebben in het verleden, betekent niet dat zaken legaal zijn. De gemeente heeft, net zoals veel andere gemeenten, niet de capaciteit om regelmatig het buitengebied te controleren op eventuele strijdigheden.
Legalisatie kan alleen als zaken in de beleidskaders passen. Hierin staat dat, onder voorwaarden, tot maximaal 350 m2 aan bijgebouwen kan worden opgeplust. Staat er op een locatie al meer dan 350 m2 aan illegale bijgebouwen, dan kunnen deze niet meer legaal worden gemaakt. 

18. Hoe kan er een persoonlijk gesprek georganiseerd worden? Met wie kan ik dan contact opnemen en hoe?
U kunt contact opnemen via het algemene nummer van de gemeente Someren, (0493) 494 888. Of mail met Gijs Willems op g.willems@someren.nl, dan neemt hij contact met u op.

19. Een aantal zaken die u nu geconstateerd zijn, vallen wellicht onder het overgangsrecht. Hoe gaat u hiermee om?
Zie ook vraag 1. Zaken die overgangsrechtelijk zijn beschermd nemen we ook in het nieuwe bestemmingsplan op. Het gebruik moet wel hetzelfde blijven. Dus als bijvoorbeeld een varkensstal verandert in een woning, dan vervalt het overgangsrecht voor wat betreft het gebruik.

20. Is de norm van 100 m2 bijgebouw een keuze van deze gemeente of volgt dit uit landelijke wetgeving? Zou het verhogen van deze norm overwogen kunnen worden?
De gemeente bepaalt de maximaal toegestane oppervlakte van bijgebouwen. 100 m2 is vrij algemeen in het buitengebied, ook bij gemeenten in de regio. U kunt deze oppervlakte wel verhogen naar maximaal 350 m2. Zie ook vraag 3.

21. Kunt ons een indicatie geven van de legeskosten? Waar moeten we aan denken?
Uit de legesverordening 2022: Grote wijzigingen voor een woonbestemming: € 5.222,25. Kleinere wijzigingen in het bestemmingsplan: € 948,35. Zie voor meer specifieke definities de legesverordening.

22. Als de gebouwen van voor 1976 legaal verklaard worden waarom heb je hier dan wel minder rechten over als het gaat over renovatie?
Het overgangsrecht geldt alleen voor het originele gebouw. Als het gebouw in aard en omvang wordt veranderd, vervalt daarmee ook het overgangsrecht.

23. Valt deelgebied 4 buiten de bebouwingsconcentratie?
Binnen Deelgebied 4 zijn enkele bebouwingsconcentraties opgenomen. Onder andere (delen van) de Winkelstraat, Gebergte, Hersel en Eindje en de Achterbroek zijn aangeduid als bebouwingsconcentratie. In het bestemmingsplan kunt u vinden welke locaties specifiek de aanduiding ‘bebouwingsconcentratie’ hebben.

24. Kan het voorontwerpbestemmingsplan nog ingezien worden? Heeft u een link?
Het voorontwerpbestemmingsplan is digitaal te vinden op ruimtelijkeplannen.nl.

25. Wat is een ‘vormverandering’?
Een vormverandering kan in sommige gevallen worden toegepast om een bestemmingsvlak (bijv. een woonbestemmingsvlak) van vorm te veranderen. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn om bepaalde legale zaken toch binnen een bestemmingsvlak te leggen. Zoals een stal die in het verleden is vergund maar die vanwege een fout of een vorige wijziging in het bestemmingsplan buiten het bestemmingsvlak is komen te liggen. Wij kijken dan hoe we dit op kunnen lossen, maar zijn daarbij ook gebonden aan bijvoorbeeld provinciale regels.

Deelgebied 7

Op 26 maart 2024 hielden we een informatieavond voor de bedrijfslocaties in het zevende deelgebied van het buitengebied van Someren. Op deze avond werd het proces uitgelegd van de actualisatie van het bestemmingsplan in dit gebied.

• Bekijk voor meer informatie de presentatie van de avond (pdf, 3.343 kB) 

Blijf op de hoogte

Door u in te schrijven voor onze nieuwsbrief, houden wij u via mail op de hoogte van de ontwikkelingen rondom het Bestemmingsplan Buitengebied.
De volgende nieuwsbrieven zijn verschenen:

1. Nieuwsbrief Buitengebied in beweging 03-03-2023 (pdf, 804 kB) 
2. Nieuwsbrief Buitengebied in beweging 22-11-2022 (pdf, 777 kB) 
3. Nieuwsbrief Buitengebied in beweging 01-04-2022 (pdf, 795 kB) 
4. Nieuwsbrief Buitengebied in beweging 26-08-2021 (pdf, 795 kB) 
5. Nieuwsbrief Buitengebied in beweging 19-02-2021 (pdf, 1.149 kB) 
6. Nieuwsbrief Buitengebied in beweging 01-10-2020 (pdf, 1.176 kB)